Kütahya’da, 2016 ile 2019 yılları arasında uygulanacak olan Otizm Spektrum Bozuklukları Ulusal Eylem Planı toplantısı gerçekleştirildi.
Vali Ahmet Hamdi Nayir, Kütahya Belediyesi sosyal tesislerinde yapılan toplantıda yaptığı konuşmada, eylem planı çerçevesinde bugüne kadar yapılan ve yapılamayan çalışmaları değerlendireceklerini kaydetti.
Vali Nayir, şunları söyledi: “2016 ve 2019 yıllarını kapsayan bir eylem planımız var. Bu eylem planı ile ilgili olarak yapılanlar ve yapılamayanlar konusunu değerlendireceğiz. Eylem planında görevli olan dairelerimizi buraya çağırdık. Onlarla birlikte bir değerlendirme yapacağız. Engelliler konusunda, hükümetimizin, merkezi idarenin, yerel yönetimlerin, dairelerimizin, STK’larımızın büyük gayretleri var. Bu konuda sıkıntısı olan kesime yardımcı ve destek olacak çalışmaları birlikte yürütmeye çalışıyoruz. Kütahya’mızda da bizler güçlerimiz ölçüsünde, merkezi idare, yerel yönetimler ve STK’ların işbirliğinde hep beraber bu konudaki çalışmaları organize etmeye çalışıyoruz. Arkadaşlarımız bu konuya dikkat çekmek için bir STK’mızın önderliğinde halka açık olarak bir toplantı gerçekleştirerek, bir farkındalık oluşturmaya çalıştılar. Bunu da benimle paylaştıklarında böyle bir toplantının yapılmasına karar verdik. 2019 yılında tamamlanacak olan eylem planında eksiğimiz varsa, bunu görelim ve ilimizdeki yetkililerimizi bir araya getirip onlarla da bu konuyu tartışalım dedik. Bugün bir araya gelme gayemiz bu.”
Otizm Spektrum Bozukluğu (OSB) olan bireylere yönelik eylem planı hakkında bir sunum yapan Aile ve Sosyal Politikalar İl Müdür Yardımcısı Fatma Uz da, otizmin nedenlerinin henüz belirlenemediğine dikkat çekti. Fatma Uz, “Otizmin tek bir nedeni yok ve bir çok faktörün bir araya gelmesi ile oluştuğu düşünülüyor. Otizmli bireylerde beynin çalışma şekli farklıdır. Merkezi sinir sisteminde bir anormallik olduğu ve beyinde mesaj taşıyan hücreler arasında kimyasal ileticilerde eksiklik yada fazlalık olduğu düşünülmektedir. Otizm Spektrum Bozukluğu dünyada ve Türkiye’de artan yaygınlık oranlarıyla özel bir gruptur. Yaygınlığı konusunda kesin bilgiler bulunmasa da, tüm ırklarda ve etnik gruplarda tüm kesimlerde görülebilmektedir. Otizm Spektrum Bozukluğu (OSB) Dünyada ve Türkiye’de artan yaygınlık oranlarıyla dikkat çeken özel bir grup. ABD’de 2012 yılında bir araştırmaya göre, 88’de bir görülen OSB her 68 çocuktan birini etkilemektedir.
Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı’nın hazırladığı, Türkiye için bir ilk olan Otizm Spektrum Bozuklukları (OSB) Ulusal Eylem Planı, 3 Aralık Dünya Engelliler Günü’nde kabul edilerek resmi gazetede yayınlandığını söyleyen Uz, “Eylem planında Otizm tanısı konulmuş bireyler ve ailelerinin ihtiyaçlarını karşılamak, yaşam kalitelerini arttırmak ve onlara destek vermek amacıyla 7 başlık altında 65 tedbir geliştirilmiştir. Eylem planına göre, toplumun tüm kesimlerinin otizm konusunda farkındalık düzeyinin arttırılması ve kurumlar arası iş birliğinin geliştirilmesi, otizmli bireylerin erken yaşta tıbbi tanılamaları yapılacak ve izleme programları geliştirilmesi, tanı almış çocuğu olan ailelerin, otizm konusunda bilgilendirilmesi, bilinçlendirilmesi, eğitilmesi ve yönlendirilmesi sağlanarak, onlara gerekli sosyal destek verilmesi, otizmli olan bireylerin ayrımcılığa uğramadan bütünleştirilmiş ortamlarda eğitim görmelerinin sağlanması ile eğitsel değerlendirilmeleri, özel eğitim mesleki eğitim, destek eğitimi ve rehabilitasyon hizmetlerinin geliştirilmesi, otizmli olan bireylerin istihdamlarının sağlanması ve çalışma hayatı ile ilgili düzenlemeler yapılması, OSB olan bireylerin ve ailelerinin; sosyal güvenlik, sosyal yardım ve sosyal hizmetlerden daha etkin biçimde yararlanmasının ve toplumsal yaşama tam katılımlarının sağlanması konularında çalışmalar yapılması öngörülmüştür. Eylem planı ile birlikte ülkemizdeki 1 milyonun üzerindeki otizmli ve aile fertleri ile birlikte otizmden etkilenen yaklaşık 4,5 milyon bireyin yaşamına olumlu yönde etkiler sağlanması planlanmıştır” diye konuştu.
Aile ve Sosyal Politikalar İl Müdürlüğü tarafından gerçekleştirilen otizm ve otizmli çocuklar ile ilgili gerçekleştirilen faaliyetler hakkında da bilgiler veren Uz, hastaneler tarafından OSB tanısı konulmuş bireylere ait verileri ise şöyle sıraladı: “Çocukluk otizmi 2015 yılında 48 iken, 2016 yılında 51 ve en son 2017 yılında 95’e kadar yükselmiş durumda. Atipik Otizm sayısı da 79’lara dayanmış durumda. İki yıl içerisinde teşhisi konulan otizmli birey sayımız 77’den 174’e çıktı.”
Otizmli birey sayısının belirlenerek gelecek dönemde yapılması planlanan projelerin netleştirilmesi gerektiğini ifade eden Kütahya Otizm Gençlik ve Spor Kulübü Derneği Başkanı Nigar Çelik, “Milli Eğitim Bakanlığımızdan bir isteğimiz var. Okullarımızda otizmi çocuklarımıza anlatmamız gerekiyor. Sağlık İl Müdürlüğümüzden de isteğimiz daha fazla kişinin bilgilendirilmesi ve otizmde farkındalığın oluşturulması anlamında daha fazla iş birliği yapılması. Ayrıca Kütahya’da çocuk nörolojisi uzmanı olmadığı için ailelerimiz başka şehirlere gitmek zorunda kalıyorlar. İŞ-KUR’la ilgili ise, 12. sınıftan mezun olan çocuklarımız var. Çocuklarımız 18 yaşından sonra evde oturacak. Bu çocuklarımız bir şekilde topluma ve istihdama kazandırılmalı. Çocuklarımız için işler yapabileceği kurslar açılabilir. Gençlik Spor İl Müdürlüğümüzden de destekler alıyoruz. Spor ile otizmli çocuklarımız rehabilite edildiği konusunda çok fazla örneğimiz var. Çocuklarımızı spora yönlendirmek istiyoruz. Bu konuda kurslarımız açılıyor. Biz daha fazla kurs ve daha fazla spor yapabilmek istiyoruz. Kendi imkanlarımız maalesef yetersiz kalıyor.
Bütün bunları saydığımız zaman aileler konusunda çok büyük sıkıntılarımız var. Çünkü ailelerimiz 7/24 çocuklarla uğraşırken, kendileri psikolojik olarak çöküntüye giriyorlar. Hiçbir sosyal aktiviteniz yok. Ve her zaman bakımıyla ilgilenmeniz gereken bir çocuğunuz var. Nefes alamıyorsunuz. Onlarda ruhsal olarak bir çöküntüde oldukları için, etkinliklere katılımlarında zorlanıyoruz. Aileler çocuklarını getiremiyor. Biz at binmeyi, yüzmeye gideceğimiz zaman çocuklarımızı getirip götürmeleri sıkıntı oluyor. Toplu taşıma araçlarında zorlanıyorlar. Biz Kütahya’da içerisinde otizmli bireylerin hayata kazandırılabilmesi için el sanatlarının yapıldığı, at binme, yüzme havuzu, spor salonlarının olduğu bir kompleksimizin olmasını istiyoruz. Bunun Konya’da örneği var. Sadece otizmli bireyler için 22 dönümlük bir arazi tahsis edilmiş ve burada özel eğitim görüyorlar.”
